Home

Welkom op de website van de Clozapinepluswerkgroep. De werkgroep stelt zich tot doel het gebruik van antipsychotica in de psychiatrische praktijk te optimaliseren. Daar hoort de behandeling met clozapine bij, evenals behandeling van clozapine resistente psychosen. De werkgroep doet dat door behandelingen praktisch te ondersteunen, door het geven van voordrachten, het beantwoorden van vragen en door te publiceren. Zo wil de werkgroep kennis en kunde van collegae vergroten.
De werkgroep heeft een richtlijn geschreven voor de behandeling met clozapine. De werkgroep stelt zich nader voor op de pagina over de werkgroep.

Richtlijn

Op deze website vindt u de Richtlijn voor het gebruik van Clozapine.

Download the Guideline for the use of Clozapine.

Clozapine titration scheme for in- and outpatients

Stappenplan bij falende behandeling met ap en in het bijzonder clozapine

Nederlandstalige vragenlijst voor bijwerkingen van clozapine: de GASS-C-R-NL

Toelichting keuzemogelijkheid om te kiezen voor minder frequente leuko-diff controles bij clozapine

I.C.-Verklaring ter ondertekening over minder frequente leuko-diff controles bij clozapine

Informatiefolder

Praatplaat
Clozapine is het enige antipsychoticum dat aantoonbaar effectiever is dan andere middelen bij therapieresistente psychose. Bij FACT/VIP teams blijken gemiddeld 7% van alle patiënten een onvervulde indicatie voor clozapine te hebben (van der Zalm e.a. Front Psychiatry 2018;9:231). De afdeling EPA en de clozapinepluswerkgroep werken samen om de kennis over clozapine te vergroten bij patiënten, naasten en voorschrijvers, en daarmee de prescriptie te verhogen. Hiertoe werd onder meer een clozapine praatplaat ontwikkeld waarmee het gesprek tussen patiënt, familie en hulpverlener wordt ondersteund (bijlage).

Informatiefolder voor patiënten en hun naasten.

Informatiefolder Als je clozapine moet slikken - makkelijk lezen

10 regels bij clozapine – makkelijk lezen en makkelijk mee te nemen

VIDEO over clozapine – makkelijk te volgen

Information VIDEO on clozapine – easy to understand

Download the Clozapine Information for patients, family members and carers (pdf, 271 KB).

Voor (huis)artsen
beknopte informatie voor (huis)artsen.
NHG: voorzorgen bij patiënten die clozapine gebruiken.
NHG: voorzorgen bij patiënten die lithium gebruiken.
NHG-standpunt Herhalen gespecialiseerde GGZ medicatie.

Protocol

Download hier het protocol voor het behandelen van clozapine.

Vraag en antwoord

Voor het stellen van vragen kunt u het formulier op deze pagina gebruiken.

Enige vragen die eerder beantwoord zijn kunt u hier vinden.

Activiteiten

Zie de activiteiten voor alle informatie.

Volgende data:
2 februari 2024:
Clozapine en nor-clozapineratio; metabole effecten en cognitie door Timo Moscou
24 mei 2024:
Cognitieve remediatie en rehabilitatie door Daniëlle van Duin
27 september 2024:
Zin en onzin van clozapinespiegels: naar (meer) gepersonaliseerde toepassing door Hans de Haas
22 november 2024
Behandelprogramma voor mensen met behandelresistentie, onderzoek focusgroep door Amy Jongkind

Nieuws

Bert Bakker, bestuurslid-internist, overleden

Met groot verdriet en verslagenheid hebben wij kennisgenomen van het plotselinge overlijden op 2 juli 2023 van ons erelid
Bert Bakker, internist (i.r.)

Vanaf de oprichting van de clozapinepluswerkgroep 25 jaar geleden was hij lid van ons bestuur. Als internist was Bert onmisbaar vanwege zijn expertise over het ontstaan en de behandeling van ongewenste effecten van clozapine. De werkgroep schreef een richtlijn voor passende maatregelen om bijwerkingen en complicaties zoveel mogelijk te beperken. Zonder Bert was dat onmogelijk geweest. Hij schreef samen met de werkgroep diverse artikelen, gaf talrijke voordrachten en adviseerde psychiaters, verpleegkundigen, patiënten en familieleden bij hun vragen over dit bijzondere medicijn.

Bert was vol humor, een bevlogen arts en bijzonder toegankelijk voor zowel zijn patiënten als collega’s. Al deze jaren verrichte hij deze werkzaamheden onbaatzuchtig en in zijn vrije tijd. Ook na zijn pensionering bleef hij zich voor de goede zaak onverminderd inzetten. Hiermee heeft hij niet alleen mensenlevens gered, maar ook de kwaliteit van de levens van zeer veel mensen die lijden onder hun psychose aanzienlijk helpen verbeteren.

Wij zijn Bert voor zijn onmisbare inbreng enorm dankbaar en wensen familie en vrienden alle sterkte toe bij het dragen van dit grote verlies.

Jubileumcongres van de werkgroep op 9 februari 2023. Een door Covid uitgesteld feestje!

Met zo’n 100 bezoekers, 8 sprekers en 14 lezingen vierden we het 20 jarig bestaan van de Werkgroep, al bestaan we inmiddels al weer een paar jaar langer. Bij Activiteiten vindt u de power point presentaties.

Moeten er voorzorgsmaatregelen genomen worden als je patiënten met clozapine gevaccineerd worden?

Begin april 2022 verscheen onze publicatie over het effect van vaccinatie tegen COVID-19 op leukocyten en op clozapine bloedspiegels. Moeten er voorzorgsmaatregelen genomen worden als je patiënten met clozapine gevaccineerd worden? Het artikel is te vinden in de Acta Psychiatrica Scandinavica, aanvankelijk online onder DOI: 10.1111/acps.13428 (later in gedrukte vorm). De titel is “Clozapine and COVID-19 Vaccination: Effects on blood levels and leukocytes. An observational cohort study” door Selene Veerman, Timo Moscou, Jan Bogers, Dan Cohen en Peter Schulte.

Zie verder bij publicaties.

COVID-19 en ernstige psychiatrische aandoeningen, in het bijzonder bij clozapinegebruik

Via de Q&A service op onze site worden veel vragen gesteld gerelateerd aan COVID-19. In ons artikel in het Tijdschrift Voor Psychiatrie en in Psychopharmacology vindt u informatie over risico’s van infectie met SARS-CoV-2 bij patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA), schizofreniespectrumstoornis (SSS) en bij patiënten die clozapine gebruiken. Er wordt advies gegeven over controle van de clozapineplasmaspiegel en leukocyten met differentiatie bij COVID-19 en na vaccinatie en over te nemen maatregelen.

Selene RT Veerman, Jan PAM Bogers, Dan Cohen, Peter FJ Schulte. COVID-19: Risks, Complications, and Monitoring in Patients on Clozapine. Pharmacopsychiatry Sep 2021. DOI 10.1055/a-1562-2521.

SRT Veerman, JPAM Bogers, D Cohen, PFJ Schulte. COVID-19 en ernstige psychiatrische aandoeningen, in het bijzonder bij clozapinegebruik. Tijdschrift Voor Psychiatrie 2021;63(7):499-508 https://www.tijdschriftvoorpsychiatrie.nl/assets/articles/63-2021-7-8-artikel-veerman.pdf

Ria van der Heijdenprijs

Vrijdag 29 november 2019 werd in het UMC in Utrecht, op de jubileum dag (35 jaar) van Ypsilon, de Ria van der Heijdenprijs uitgereikt. 14 initiatieven waren genomineerd. De prijs werd gezamenlijk gewonnen door de 3 groepen van de triade: de patiënten (Anoiksis), de familieleden (Ypsilon) en de behandelaars (vertegenwoordigd door Wiepke Cahn van het UMCU). Zij delen de prijs. Bovendien werden 2 aanmoedigingsprijzen toegekend. Eén daarvan ging naar onze Clozapine Plus Werkgroep. In de motivering werden alle prestaties van onze groep nog eens gememoreerd. Bert Bakker en Jan Bogers waren er namens het bestuur om de prijs in ontvangst te nemen.